پلاستیک یکبار مصرف به عنوان عامل ایجاد آلودگی محیط‌زیست شناخته شده است. اما تحقیقات جدید نشان می‌دهد که برخی از تأثیرات زیست محیطی پلاستیک یکبار مصرف اغراق آمیز است. در سال 2021، آگاهی عمومی درباره مشکلات زیست محیطی به طرز چشمگیری افزایش پیدا کرد و به مصرف کمتر محصولات یکبارمصرف ترغیب شد. با این حال، تحقیقات شلی میلر مهندس محیط زیست از دانشگاه میشیگان نشان می‌دهد که باید رویکردی دیگر نسبت به پلاستیک یکبار مصرف داشته باشیم و از پنج تصور نادرست رایج در مورد تأثیرات زیست محیطی آن پرهیز کنیم.
پیشنهاد ویژه: استفاده از مستربچ سفید در تولید محصولات پلاستیکی
آیا بسته بندی پلاستیکی عامل اصلی ایجاد آلودگی محیطی است؟
اطلاعات نشان می‌دهد که در برخی کشورها دو سوم پلاستیک مصرف شده برای مقاصد غیربسته‌بندی استفاده می شود. این استفاده‌ها شامل ساخت و ساز ساختمان، لوازم الکترونیکی، مبلمان، اتومبیل، اثاثیه منزل و موارد مختلف دیگر است. این بدان معناست که برخی از زباله‌های پلاستیکی از منابع دیگر به جای بسته‌بندی‌های پلاستیکی تولید می‌شود.
آیا پلاستیک آلوده ترین ماده برای محیط زیست است؟
وقتی درباره تأثیرات زیست محیطی یک ماده صحبت می‌کنیم، باید اثراتی را که در هر مرحله از عمر آن رخ داده است، در نظر بگیریم. برای ارزیابی این تأثیرات، از ابزاری به نام ارزیابی چرخه حیات استفاده می‌شود. این ارزیابی، تأثیرات زیست محیطی ماده را در طول عمر کامل آن، شامل کاهش آب و منابع، تغییرات آب و هوا و استفاده از انرژی، تولید زباله‌های جامد، از دست دادن تنوع زیستی و سمیت زیست‌محیطی، به دسته‌های مختلف تقسیم می‌کند.
پلاستیک‌ها در ظاهر معمول خود مانند قوطی‌ها، بطری‌ها و جعبه‌ها و غیره قابل مشاهده هستند، اما واقعیت این است که طیف گسترده‌ای از اثرات نامرئی و پنهان در محیط وجود دارد. با این حال، ما معتقدیم که پلاستیک‌ها بیشترین تأثیر را بر محیط زیست دارند.
بر اساس برخی تحقیقات در کل پلاستیک‌ها در بیشتر دسته‌ها کمترین تأثیر زیست محیطی را نسبت به شیشه یا فلز یکبار مصرف دارند. همچنین تولید بطری‌های شیشه‌ای انرژی و منابع بیشتری را نسبت به پلاستیک نیاز دارند و این موضوع باعث می‌شود که نتوان آن را به عنوان یک گزینه دوستدار محیط زیست تلقی کرد.
پیشنهادی دیگر: استفاده از مستربچ رنگی تولید شده از مواد اولیه باکیفیت در تولید محصولات
مواد خام قابل استفاده مجدد بهتر از پلاستیک‌های یکبار مصرف هستند؟
عدم استفاده مجدد احتمالا بحث برانگیزترین موضوع پلاستیک های یکبار مصرف است. با این حال تحقیقات نشان داده است که تأثیر زیست محیطی یک ماده به محتوای آن درون آن بستگی دارد نه به بسته‌بندی‌های آن.
علاوه بر این، تنها زمانی که محصولات قابل استفاده مجدد به اندازه کافی استفاده می‌شوند، تأثیرات زیست محیطی کمتری دارند زیرا ساخت آنها نیازمند مواد و انرژی زیادی است. به عنوان مثال، یک کیسه کاغذی باید حداقل هفت بار استفاده شود تا تأثیر زیست محیطی تولید آن (مانند منابع طبیعی، سوخت فسیلی مصرف شده در حمل و نقل و غیره) جبران شود. به نظر می‌رسد که این کار غیرممکن است زیرا تعداد کیسه‌های کاغذی که به اندازه کافی محکم باقی می‌مانند، زیاد نیست.
بنابراین، مطابق با تحقیقات، این نکته را باید در نظر داشت که استفاده از مواد خام قابل استفاده مجدد همواره بهتر از استفاده از پلاستیک‌های یکبار مصرف است، مگر اینکه از پلاستیک‌های یکبار مصرفی استفاده‌ای نکنیم که در محتویات آنها مواد زیستی و زیست‌تخریب‌پذیر استفاده شده باشد.
پیشنهاد مطالعه: مکانیسم دیسپرس شدن پیگمنت ها
اهمیت بازیافت و کمپوست سازی
مصرف‌کنندگان معمولاً به جای کاهش مصرف محصول و استفاده مجدد اقلام برای طولانی‌تر نمودن عمر آنها بر اهمیت بازیافت بسته‌بندی تأکید زیادی می‌کنند.
بازیافت و کمپوست‌سازی دو راهکار مهم هستند. بازیافت به معنای جمع‌آوری، پردازش و بازیافت مواد قابل استفاده مجدد است. این فرآیند از دورانداختن مواد در طبیعت جلوگیری کرده و در منابع طبیعی صرفه‌جویی می‌کند. کمپوست‌سازی هم به معنای تبدیل مواد آلی قابل تجزیه به کمپوست است که می‌تواند به عنوان خاک‌باران در باغ و باغچه استفاده شود به طوری که نیاز به کود شیمیایی کمتر شود.
در واقع، تلاش برای کاهش مصرف محصولات و استفاده مجدد اقلام در طولانی‌مدت می‌تواند تأثیر بزرگتری در حفاظت از محیط‌زیست داشته باشد. به‌عنوان مثال، اگر ما مصرف محصولات را به حداقل برسانیم و مجددا از محصولات استفاده کنیم، نیاز به بازیافت و کمپوست‌سازی کاهش خواهد یافت و می‌توانیم منابع طبیعی را بیشتر حفظ کنیم.
بنابراین کاهش مصرف و استفاده مجدد نیز باید به عنوان راهکارهای اصلی در حفاظت از محیط‌زیست مورد تأکید قرار گیرند.تنها تأکید بر بازیافت و کمپوست‌سازی ممکن است مزایای زیست محیطی کمتری را به همراه داشته باشد.
حذف پلاستیک های یکبار مصرف
در واقع، ما برای حذف پلاستیک‌های یکبار مصرف و کاهش تأثیرات زیست محیطی سعی می کنیم مقدار ضایعات را به صفر برسانیم اما در واقع کاهش ضایعات آن قدری را که فکرش را می کردیم منفعتی برای ما ندارد. بنابراین، به جای تمرکز بر صرفه‌جویی در مقدار ضایعات برای رسیدن به راه‌حل‌های معقول حفاظت از محیط زیست باید بر ریشه این مشکل تمرکز داشته باشیم. به عبارت دیگر باید ضایعات و مصرف را کاهش داده و در نوع و مقدار محصولات با دقت عمل کنیم.
به طور خلاصه، اگرچه استفاده از پلاستیک هنوز هزینه‌های زیست محیطی دارد اما انعطاف‌پذیری، راحتی و قیمت رقابتی آن قابل انکار نیست. بنابراین به جای تمرکز بیش از حد بر قطعی کامل استفاده از پلاستیک، باید با دقت و در نظر گرفتن موارد مهم در این زمینه از آنها استفاده کنیم.
بدون دیدگاه