بسپار چیست

یکی از سوالاتی که از هامون بسپار به عنوان تولیدکننده مستربچ در ایران، پرسیده می شود این است که بسپار چیست؟ همین بهانه ای بر نگارش این مطلب شد. تا پایان با ما همراه باشید.  به ترکیب شیمیایی که دارای مولکول های زنجیره وار طولانی و تکراری است، بسپار یا پلیمر می گویند. در واقع بسپار همان پلیمر است. پلیمرها دارای خصوصیات خاص و منحصر به فردی هستند. همین ساختار خاص موجب شده است که پلیمرها کارایی بسیاری داشته باشند و در کاربردهای گوناگونی به کار روند. 

پلیمر ها را می توان در دو نوع دسته بندی کرد: پلیمرهایی که توسط انسان ساخته می شوند و پلیمرهایی که به صورت طبیعی وجود دارند. به طور مثال حشره لاک در تایلند و هند شلاک رزینی تولید می‌کند. آن را در لاک، رنگ و درزگیر به کار می‌برند و یا می توانیم لاستیک را مثال بزنیم که به عنوان یک پلیمر طبیعی هزاران سال مورد استفاده قرار گرفته است.

تقسیم بندی پلیمر ها بر اساس ساختار

تقسیم بندی پلیمرها طبق ساختار زنجیره اصلی در دو دسته انجام می شود:

پلیمر های آلی

این پلیمرها در ساختار خود تنها عنصر کربن را دارند.

پلیمرهای معدنی یا غیر آلی

این پلیمرها در ساختار خود نه تنها کربن بلکه ترکیبات عناصری دیگری نیز دارند.

تقسیم بندی پلیمر ها بر اساس منشاء

پلیمرها بر اساس منشاء به سه دسته تقسیم می شوند که در ادامه به شرح آن ها می پردازیم:

پلیمرهای طبیعی

پلیمرهای طبیعی اکثراً در گیاهان و طبیعت وجود دارند. از جمله پلیمرهای طبیعی می توان به نشاسته، کائوچو، سلولز، پروتئین و اسیدهای نوکلئیک اشاره کرد. قبل از ادامه مقاله، پیشنهاد می کنیم از محصولات مستربچ رنگی تولید شده توسط هامون بسپار دیدن کنید.

پلیمرهای مصنوعی یا سنتزی

این نوع پلیمرها توسط انسان ساخته می شوند؛ مانند پلاستیک که کارایی بسیاری در انواع صنایع گوناگون دارد.

پلیمرهای نیمه مصنوعی

خواص این نوع پلیمر را که از پلیمرهای طبیعی گرفته شده است را با فراوری های مختلف به دلخواه عوض می کنند. به طور مثال می توان به استات سلولز و نیترات سلولز اشاره کرد که جزو این نوع پلیمر ها محسوب می شوند. در ادامه به ساختار پلیمر ها می پردازیم:

ساختار پلیمرها چگونه است؟

ساختار پلیمرها چگونه است

اکثر پلیمرها متشکل از ترکیبات کربن و هیدروژن و هیدروکربن ها هستند. همانطور که گفته شد پلیمر ها ساخته شده از اتم های کربن به صورت زنجیره وار و متصل به هم هستند. کربن ها قابلیت این را دارند که به چند اتم دیگر وصل شوند. ساختار برخی پلیمر ها فقط از اتم های کربن و هیدروژن است. اگر بخواهیم چند نوع از این پلیمرها را نام ببریم، می توانیم به پلی بوتیلن، پلی اتیلن، پلی پروپیلن و پلی استایرن اشاره کنیم.
pvc یا پلی وینیل کلراید کلر به بدنه ای که تماماً از کربن ساخته شده است وصل است و در تفلون فلوئور به بدنه ای که تمام آن از کربن ساخته شده است متصل می باشد.
در مواردی گروه‌های فرعی به زنجیره پلیمری وصل نمی شوند. بلکه در وصل دو زنجیره به هم نقش دارند که در این صورت می گوییم پیوند عرضی و یا متقاطع اتفاق می‌افتد. در چنین شرایطی آن ها به تقویت ساختار پلیمر ها کمک می کنند؛ به طور مثال باعث می شوند ذوب پلیمر سخت تر انجام شود. در این صورت اگر پیوند عرضی طویل تر باشد، موجب به وجود آمدن ترکیبات منعطف تر خواهد شد. اگر بخواهیم روی زمین یکی از پلیمرهای رایج و شاخص طبیعی را معرفی کنیم، باید بگوییم که سلولز به صورت ترکیب آلی بر دیواره سلولی گیاهان وجود دارد که آن را برای به دست آوردن و درست کردن منسوجات، محصولات کاغذی و موارد دیگر همانند سلفون به کار می برند. یکی دیگر از محصولات این شرکت مستربچ سفید می باشد که می توانید گریدهای مختلف آن را ملاحظه کنید.

پلیمرها چه ویژگی هایی دارند؟

خواص پلیمرها

امکان ساخت پلیمرهای گوناگون با ویژگی های مختلف و متفاوت و کارایی متعدد وجود دارد. پلیمرها خاصیت ها و ویژگی های سودمندی دارند که می‌توان از آنها بهره برد و آنها را در موارد مختلف به کار بست. خاصیت پلیمرها عبارتند از:

مقاوم بودن در برابر ضربه

گاهی باید برای شرایط خاص، محصولاتی مقاوم تولید کرد. به طور مثال در تولید ضربه گیر اتومبیل یا انواع مختلف محافظ ها و یا چمدان و … از پلاستیک های بسیار مقاوم و محکمی استفاده می شود که در برابر حمل و نقل و شرایط سخت بسیار مقاوم هستند.

بازتابنده بودن

گاهی پلیمرها جهت تولید فیلم‌های بازتابنده به کار می روند. این نوع پلیمر ها را در انواع مختلف تکنولوژی هایی که در ارتباط با نور است به کار می برند.

شفاف بودن

در هنرهای مختلف و انواع صنایع دستی می توان از پلیمرهای شفاف مثل رس پلیمری استفاده کرد.

شکننده بودن

بعضی از انواع پلی استایرن وجود دارند که سخت و شکننده هستند و گرما موجب تغییر شکل آنها می‌شود.

الاستیسیته

در تولید محصولاتی مانند لاستیک اتومبیل و محصولاتی از این قبیل از لاستیک های مصنوعی و طبیعی که ویژگی ارتجاعی دارند استفاده می شود. این ویژگی ها موجب ایده آل شدن و مناسب بودن محصولات تولیدی می شود.

شکل پذیر بودن

نوعی از پلیمرها وجود دارند که برخلاف پلیمر هایی که خاصیت شکنندگی داشتند و سخت بودند، خاصیت شکل پذیری دارند. یعنی بدون اینکه از هم پاشیده شوند،می توانند تغییر شکل دهند. این نوع پلیمرها به پلیمرهای داکتیل معروف هستند. داکتیل ها پلیمر های مفید و سودمندی هستند که در جهت اهداف مفید به کار برده می شوند. اگرچه مانند بقیه پلیمر ها قدرتمند نیستند. به طور مثال فلزاتی همچون آلومینیوم، طلا و فولاد در شکل پذیری بسیار معروف و پر کاربرد و مفید هستند. 

پیشنهاد می کنیم برای اطلاع از قیمت مستربچ به صفحه مربوطه مراجعه کنید.

پلیمرها چه خواصی دارند؟

  • خاصیت شیمیایی: وقتی زنجیره های جانبی با خاصیت دوقطبی بودن وجود دارند، موجب افزایش انعطاف پذیری پلیمر می شوند. و بالعکس پلیمرهای وصل شده با پیوند واندروالس نقطه ذوب پایین و ساختار ضعیفی دارند.
  • خاصیت مکانیکی: اگر بخواهیم پلیمرها را به لحاظ خاصیت مکانیکی بررسی کنیم، باید بگوییم اتصال عرضی و طول زنجیره بیشتر موجب افزایش مقاومت کششی این ترکیبات خواهد شد.
  • خاصیت زیست تخریب پذیر بودن: برخی پلیمر ها قابلیت تجزیه شدن دارند. میکروارگانیسم هایی همانند باکتری ها آن ها را تجزیه می کنند. در پوشش کپسول ها و پانسمان جراحی ها از این نوع پلیمر ها استفاده می شود.
  • خاصیت نوری: بعضی از پلیمرها هستند که دما ضریب شکست آن ها را تغییر می‌دهد. این پلیمرها برای طیف سنجی و کاربرد های تحلیلی به کار برده می‌شوند.
  • خاصیت مقاومت در برابر حرارت: برخی پلیمرها به دلیل داشتن وزن مولکولی بالا در دماهای بالا مقاومت بالایی دارند. در تجهیزات پزشکی و لوازمی که لازم است در برابر گرما و شوک مقاوم باشند، مورد استفاده قرار می گیرند.

پلیمر ها چه کاربردی دارند؟

در زندگی روزمره انسان، پلیمرها نقش مهمی ایفا می کنند. در ادامه به برخی کاربردهای مهم پلیمرها در زندگی روزانه اشاره خواهیم کرد:

  1. در انواع صنایع مثل بسته بندی، منسوجات پلاستیک، لوازم التحریر، هواپیما، طناب، ساخت و ساز و … از پلی پروپن استفاده می شود.
  2. یکی از پلاستیک های متداول که در صنعت بسته‌بندی مورد استفاده قرار می‌گیرد، پلی استایرن است. این پلیمر به عنوان عایق نیز به کار برده می شود. در تولید اسباب بازی ها، لیوان، سینی، بطری، کابینت‌ها، ظروف یکبار مصرف و … این پلیمر مورد استفاده قرار می گیرد.
  3. در ساخت لوله های فاضلاب از پلی وینیل کلرید استفاده می شود. این پلیمر در ساخت کابل های برق، تولید پوشاک و مبلمان و در درب و پنجره نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
  4. در تولید چسب، قالب، ظروف نشکن و … رزین های اوره فرمالدئید به کار برده می شود.
  5. گلیپتال در تولید پوشش لاک و رنگ مورد استفاده قرار می گیرد.

پیشنهاد مطالعه: کاربرد مستربچ در صنعت

سخن پایانی
پلیمرها یا همان بسپار در زندگی امروزی کاربردهای فراوانی دارند. همانطور که گفته شد ساختار خاص آن و ویژگی های خاصش موجب شده است که امروزه از پلیمر در صنایع مختلف استفاده شود. ما به صورت روزمره کاربرد آن را در زندگی می بینیم. سعی کردیم پلیمر را تعریف کرده و به تقسیم بندی آن بر اساس منشا و بر اساس ساختار اشاره کنیم. همچنین به ویژگی های پلیمر و خاصیت ها و کاربردهای آن پرداختیم. امیدواریم که این مطلب مفید واقع شده باشد.

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.